ΚΥΠΡΟΣ :

Την εξεύρεση «χρυσής φόρμουλας» για να μπορέσουν να αποζημιωθούν οι κάτοχοι αξιογράφων, ζητά με επιστολή του προς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ο Σύνδεσμος Κατόχων Τραπεζικών Αξιογράφων.

Στην επιστολή γίνεται αναφορά σε τέσσερις δικαστικές διαμάχες που εκδικάστηκαν υπέρ των εναγόντων και κλήθηκε η Λαϊκή Τράπεζα να πληρώσει εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ.

Συγκεκριμένα, στην αγωγή 1394/2013 του Ε.Δ. Λάρνακας, το δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι υπάλληλοι της Λαϊκής Τράπεζας δεν επεξήγησαν αναλυτικά τους κινδύνους που ελλοχεύουν από την επένδυση σε αξιόγραφα, αλλά μόνο ότι «τα χρήματα τους θα χάνονταν μόνο σε περίπτωση που έκλεινε η τράπεζα, πράγμα το οποίο θεωρείτο, από τον μέσο Κύπριο, απίθανο να συμβεί κατά τον επίδικο χρόνο». Στην ίδια απόφαση, γίνεται δεχτή μαρτυρία των εναγόντων ότι πρόκειται για ανθρώπους μη εξοικειωμένους με τέτοια προϊόντα, ενώ οι υπάλληλοι της Τράπεζας δεν τους υπέβαλαν ερωτήσεις για να εξακριβώσουν το επίπεδο των γνώσεών τους. Επομένως, σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου, όπως αναφέρεται στην επιστολή, συμπεραίνεται ότι στους ενάγοντες δόθηκε επενδυτική συμβουλή από άτομα μη πιστοποιημένα σε αντίθεση με τη σχετική νομοθεσία και χωρίς να τηρηθούν οι ασφαλιστικές δικλείδες του Νόμου. Η απόφαση εκδόθηκε υπέρ των εναγόντων και εναντίον της Τράπεζας για τα ποσά των €738.000 και €122.000 με νόμιμο τόκο από την καταχώρηση της αγωγής.

Πρόστιμο ύψους €790.000 επέβαλε η Κεντρική Τράπεζα στην Τράπεζα Κύπρου για μη συμμόρφωση με συγκεκριμένες πρόνοιες του νόμου και της οδηγίας της ΚΤΚ για την παρεμπόδιση ξεπλύματος παράνομου χρήματος.

Όπως αναφέρει ανακοίνωση της ΚΤΚ, το πρόστιμο επιβλήθηκε ύστερα από ευρήματα του ελέγχου που διενεργήθηκε κατά το 2018 και 2019.  
«Μετά από ευρήματα του ελέγχου που διενεργήθηκε κατά το 2018 και 2019, αποφάσισε στις 9 Δεκεμβρίου 2021 την επιβολή μέτρων υπό μορφή προστίμου στην Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ ύψους €790.000, λόγω παράλειψης συμμόρφωσής της με συγκεκριμένες πρόνοιες του Νόμου και της Οδηγίας της ΚΤΚ προς τα πιστωτικά ιδρύματα για την Παρεμπόδιση Ξεπλύματος Παράνομου Χρήματος και Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας, 4η έκδοση του Δεκεμβρίου 2013, όπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα, κατά τη χρονική περίοδο 2015 έως 2019»

Πάνω από 80.000 δάνεια λιανικής τραπεζικής και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μαζί με ακίνητα που είναι υποθήκες, πώλησε η Τράπεζα Κύπρου από το 2018, με την τελευταία πράξη να ανακοινώνεται χθες, με την πώληση 20.000 δανείων, κυρίως ιδιωτών.

Η χθεσινή ανακοίνωση της πράξης Helix 3 για καθαρισμό του ισολογισμού από προβληματικούς χρεώστες έχει ως αποτέλεσμα η Τράπεζα Κύπρου να μειώσει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια κατά 36% και τα ακίνητα κατά 9%. Όπως σημειώνεται από την τράπεζα «συνολικά, λαμβάνοντας υπόψη το Helix 3, το Helix 2 και την οργανική μείωση που σημειώθηκε κατά το πρώτο εννιάμηνο 2021, η μείωση των ΜΕΔ για τους πρώτους εννιά μήνες του 2021 ανήλθε σε €2,2 δισ., μειώνοντας τα ΜΕΔ σε €0,9 δισ. και το ποσοστό ΜΕΔ προς δάνεια σε 8,6%».

Με τις υπ’ αριθμ. 1182/2021 και 1183/2021 αποφάσεις του Α2 Τμήματος του Αρείου Πάγου απορρίφθηκαν οι αιτήσεις αναίρεσης της τράπεζας κατά των υπ’ αριθμ. 4507/2019 και 4509/2019 αποφάσεων του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών και κατά εντολέων μας και έτσι οι τελευταίες αυτές αποφάσεις κατέστησαν αμετάκλητες.
Οι αποφάσεις αυτές είναι εξόχως σημαντικές καθώς κρίθηκαν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

    Ο ειδικός νόμος του 2013 και τα κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθέντα κυπριακά διατάγματα που επικαλείτο η τράπεζα ως δήθεν απρόοπτα γεγονότα που αναιρούσαν την προγενέστερη παράνομη συμπεριφορά της «αποτελούν γεγονότα αδιάφορα για το κρίσιμο ζήτημα της αιτιώδους συνάφειας, ως μεταγενέστερα του χρόνου επέλευσης της ζημίας»

Κερδίζει μεν υποθέσεις στο Διοικητικό Δικαστήριο η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, που αφορούν παλιές «αμαρτίες» της Λαϊκής Τράπεζας, αλλά ακόμη δεν είναι σίγουρο πότε θα εισπράξει πρόστιμα χιλιάδων ευρώ που έχουν επιβληθεί σε πρώην τραπεζικά στελέχη από Κύπρο και Ελλάδα.

Μετά από επτά χρόνια, οι διαδικασίες είναι ακόμη στα δικαστήρια και η Επιτροπή περιμένει να εισπράξει τα πρόστιμα που έχει επιβάλει, για παράβαση νομοθεσιών, που στο τέλος οδήγησαν και στο λουκέτο της τράπεζας. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», για ορισμένα πρόστιμα που αφορούν πρώην στελέχη της Λαϊκής από την Κύπρο υπάρχει αισιοδοξία ότι θα εισπραχθεί έστω και το 50% της αξίας τους, λόγω της προσυμφωνημένης διαδικασίας που ακολουθήθηκε στο δικαστήριο, με βάση την ευχέρεια που δίνει ο νόμος. Ωστόσο, αυτή τη διαδικασία, σύμφωνα με πηγές, δεν φαίνεται να ακολουθούν πρώην τραπεζικά στελέχη από την Ελλάδα, όπως οι Ευθύμιος Μπουλούτας, Ελευθέριος Χιλιαδάκης και Μάρκος Φόρος, οι οποίοι εξαντλούν όλες τις νομικές διαδικασίες. Αυτό, στην πράξη σημαίνει ότι, αν οι πρωτόδικες αποφάσεις του Διοικητικού Δικαστηρίου βρεθούν ενώπιον της ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου και χάσουν την υπόθεση οι προαναφερθέντες, τότε θα πρέπει να πληρώσουν το 100% του προστίμου. Υπάρχει προθεσμία 45 ημερών μετά την πρωτόδικη απόφαση για τα επόμενα βήματα. Θα φανεί προσεχώς αν τα πρώην τραπεζικά στελέχη τραβήξουν ακόμη περισσότερο τη διαδικασία με την εκδίκαση της απόφασης στην ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Κυπριακο Δικαιο σχετικα με τα αξιογραφα και την υποχρεωση αποζημιωσης !

Τα αξιόγραφα αποτέλεσαν σημείο τριβής και διαφοράς μεταξύ αγοραστών και τράπεζας, που αξιώνουν τα χρήματα που επένδυσαν, επικαλούμενοι ότι η τράπεζα δεν τήρησε τις υποχρεώσεις της που προβλέπονται στο σχετικό νόμο για την προστασία επενδυτών και ότι η συμπεριφορά που επέδειξε συνιστούσε αμέλεια και παράβαση νομίμων καθηκόντων της, γεγονός που τους επιτρέπει την επιδίκαση αποζημιώσεων για την απώλεια που υπέστηκαν. Στηρίζουν την αξίωση τους στο ότι η τράπεζα τους παρείχε επενδυτικές συμβουλές η ίδια, αντί να τους παραπέμψει σε ανεξάρτητο επενδυτικό σύμβουλο, δεν αξιολόγησε την καταλληλότητα τους για την αγορά αξιογράφων και τους παρείχε παραπλανητική πληροφόρηση μη αναφέροντας τους κινδύνους, αλλά προωθούσε μόνο τα πιθανά οφέλη της εξασφάλισης των αξιογράφων για να τους δελεάσει να τα αγοράσουν. Σύμφωνα με το Ν.144(Ι)/2007, κάθε Κυπριακή Επιχείρηση Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών και κατ’ αναλογία η τράπεζα που έλαβε σχετική άδεια λειτουργίας οφείλει, κατά την παροχή επενδυτικών και παρεπόμενων υπηρεσιών σε πελάτες, να ενεργεί δίκαια, με εντιμότητα και επαγγελματισμό, ώστε να εξυπηρετεί με τον καλύτερο τρόπο τα συμφέροντα των πελατών της και να συμμορφώνεται ιδίως με συγκεκριμένες αρχές, όπως η παροχή πληροφοριών που να είναι ακριβείς, σαφείς και μη παραπλανητικές. Όταν παρέχει επενδυτικές συμβουλές, οφείλει να αντλεί τις αναγκαίες πληροφορίες σχετικά µε τη γνώση και την πείρα του πελάτη στον επενδυτικό τομέα, καθώς και σχετικά µε την οικονομική κατάσταση και τους επενδυτικούς του στόχους, ώστε να του συστήσει τις επενδυτικές υπηρεσίες και τα χρηματοοικονομικά μέσα που είναι κατάλληλα για την περίπτωσή του.

Εντοπισμός της απσκαταστατέας ζημίας και θεμελίωση της αιτιώδους συνάφειας σε περίπτωση πλημμελούς επενδυτικής πληροφόρησης και συμβουλής
Συγγραφέας: Γεώργιος Λαδογιάννης, Επίκ. Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Προδημοσίευση από το τεύχος Απριλίου των ΕφΑΔΠολΔ 2021
I.    Η δημοσιευόμενη απόφαση του Αρείου Πάγου έκρινε σε διαφορά από αξίωση αποζημίωσης επενδυτών κατά τραπεζικού ιδρύματος. Σύμφωνα με το ιστορικό της υπόθεσης, όπως αυτό προκύπτει μέσα από το ενσωματούμενο σκεπτικό της εφετειακής απόφασης, οι ενάγοντες, στο πλαίσιο αγωγής αποζημίωσης για ποσά που είχαν επενδύσει, ισχυρίσθηκαν ότι η εναγόμενη τράπεζα τούς παρέπεισε να επενδύσουν σε σύνθετες και υβριδικές ομολογίες εκδόσεώς της («Μετατρέψιμα αξιόγραφα ενισχυμένου κεφαλαίου» / ΜΑΕΚ), αποκρύπτοντας βασικά χαρακτηριστικά και ουσιώδεις όρους τους, που τις καθιστούσαν ιδιαίτερα ριψοκίνδυνες και ακατάλληλες για αυτούς, καθώς και το γεγονός ότι αντιμετώπιζε ήδη σοβαρό πρόβλημα κεφαλαιακής επάρκειας και γι' αυτό οι συγκεκριμένες ομολογίες, έτους 2011, είχαν σχεδιασθεί για να καλύψουν ακριβώς τη ζημία της σε περίπτωση επιδείνωσης του προβλήματος αυτού, με κατάρρευση της κεφαλαιακής επάρκειας. Τον Ιούνιο του 2012 η τράπεζα ακύρωσε αναγκαστικά και οριστικά την καταβολή τόκων στα άληκτα ΜΑΕΚ λόγω έλλειψης κεφαλαιακής επάρκειας και ρευστότητας. Το 2013 η τράπεζα με κρατική παρέμβαση τέθηκε σε καθεστώς αναγκαστικής εξυγίανσης, προκειμένου να αποκατασταθεί η κεφαλαιακή της επάρκεια. Τα ΜΑΕΚ, σύμφωνα με τους όρους έκδοσής τους, μετατράπηκαν υποχρεωτικά σε μετοχικό κεφάλαιο και στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν για τη διαγραφή συσσωρευμένων ζημιών της τράπεζας.

ΘΕΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΜΑΕΚ :(ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΕΞΑΠΑΤΗΜΕΝΩΝ ΚΑΤΑΘΕΤΩΝ )

α) Ασφαλιστικα Μετρα :

815/2014 Μον.Πρ.Αθηνων , 118/2014, Πολ.Πρωτ.Αθηνων , 9241/2014 Μον.Πρ.Αθηνων , 11583/2014 Μον.Πρ.Αθηνων , 363/2013 Μον.Πρ.Ηρακλειου

β) Δικαστηρια Α βαθμου

159/2014 Πολ.Πρ.Ηρακλειου ,  244/2015 ΠΠΠατρων ,  35/2015 ΠΠΛαρισσας, 3961/2015 ΠΠΑθηνων , 3962/2015 ΠΠΑθηνων , 1186/2016 ΠΠΑθηνων , 2299/2016 Ειρ.Αθηνων ,  95/2017 Μ.Πρ.Λειβαδιας , 62/2017 Μ.Πρ.Λειβαδιας , 61/2017 Μ.Πρ.Λειβαδιας, 697/2017 ΠΠΑθηνων , 1470/2017 ΠΠΑθηνων , 1471/2017 ΠΠΑθηνων , 1902/2017 ΠΠΑθηνων, 1906/2017 ΠΠΑθηνων ,1887/2017 ΠΠΑθηνων ,3552/2017 ΠΠαθηνων , 4171/2017 ΠΠΑθηνων ,

30/2018 Μον.Πρ.Λειβαδιας , 12/2018 ΠΠρ.Καρδιτσας , 2803/2018 ΠΠΑθηνων , 3184/2018 ΠΠΑθηνων , 3393/2018 ΠΠΑθηνων , 3596/2018 ΠΠΑθηνων ,3840/2018 ΠΠΑθηνων ,

4720/2018 ΠΠΑθηνων , 4884/2018 ΠΠΑθηνων , 4886/2018 ΠΠΑθηνων , Ειρ.Αθηνων 3364/2018 ,  385/2018 Ειρ,Λειβαδιας , 218/2018 Μον,Πρωτ.Χανιων , 264/2019 ΠΠΑθηνων ,

1428/2019 ΠΠΑθηνων , 2066/2019 ΠΠΑθηνων , 2973/2019 ΠΠΑθηνων , 3603/2019 ΠΠΑθηνων , 10842/2019 Μον.Πρωτ.Αθηνων ,  12010/2019 Μον.Πρ.Αθηνων , 54/2019 Ειρ.Ιλιου ,    7826/2020 Μον.Πρωτ.Αθηνων , 12434/2020 Μον.Πρωτ.Αθηνων , 1422/2021 Μον.Πρωτ.Αθηνων (Β βαθμος δικαζει σαν Εφετειο )   2296/2023 Μον.Πρωτ.Αθηνων , 5590/2023 Μον.Πρωτ.Αθηνων , 2017/2023  ΠΠΑθηνων  

Το Διοικητικό Δικαστήριο επιβεβαίωσε τα ευρήματα και δεν προχώρησε στην ακύρωση των προστίμων που είχαν επιβληθεί ως αποτέλεσμα της έρευνας της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου σχετικά με την επένδυση της Λαϊκής Τράπεζας (Cyprus Popular Bank Public Co Ltd και της Τράπεζα Κύπρου σε ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου (ΟΕΔ).Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς είχε προχωρήσει στην επιβολή συνολικών διοικητικών προστίμων σε τότε διοικητικούς συμβούλους της Cyprus Popular Bank Public Co Ltd ως ακολούθως:

• Ευθύμιος Μπουλούτας, διευθύνων σύμβουλος, €705.000.
• Παναγιώτης Κουννής, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος, €430.000
• Ελευθέριος Χιλιαδάκης, εκτελεστικός σύμβουλος, €170.000
• Μάρκος Φόρος, μη εκτελεστικό μέλος, μέλος Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων, μέλος Επιτροπής Ελέγχου, €90.000.

Και οι τέσσερις προσέφυγαν κατά της απόφασης στο Διοικητικό Δικαστήριο.

Τα πρόστιμα αφορούσαν:1ον Παράβαση του περί των Προϋποθέσεων Διαφάνειας (Κινητές Αξίες προς Διαπραγμάτευση σε Ρυθμιζόμενη Αγορά) Νόμου αναφορικά με τη Δήλωση διοικητικών συμβούλων και άλλων που περιλήφθηκε στην εξαμηνιαία οικονομική έκθεση της εταιρείας για την περίοδο που έληξε 30.6.2010 και στην ετήσια οικονομική έκθεση της εταιρείας για το έτος που έληξε 31.12.2010.

2ον Παράβαση του Περί Δημόσιας Προσφοράς και Ενημερωτικού Δελτίου Νόμου σε σχέση με τα ενημερωτικά δελτία της εταιρείας ημερομηνίας 28.5.2010, 01.09.2010, 21.12.2010 και 19.5.2011, τα οποία υπέγραψαν (εκτός από τον κ. Φόρο).

ΚΥΠΡΟΣ:

Άλλες δύο εμπορικές τράπεζες εξασφάλισαν άδεια από το Ανώτατο Δικαστήριο, για να ζητήσουν ακύρωση του διατάγματος αποκάλυψης για τις συναλλαγές τους την κλειστή περίοδο του 2013.

Zήτησαν και εξασφάλισαν διάταγμα του τύπου σερτιοράρι, ώστε να ζητήσουν αναστολή πρώτα και μετά ακύρωση του διατάγματος που εξέδωσε το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας 1η Σεπτεμβρίου 2020, μετά από αίτημα της Αστυνομίας το οποίο:

Αφορούσε σε «έγγραφα» της κλειστής περιόδου από 16/3/2013 μέχρι 27/3/2013 που σύμφωνα με το διάταγμα, «αναφέρονται σε αλληλογραφία, διατάγματα, πρακτικά, σημειώσεις, οδηγίες, διαδικασίες, ηλεκτρονικά δεδομένα, συναλλαγές». «Κλειστή περίοδος», σύμφωνα με το διάταγμα, καθορίζονταν «η περίοδος από 16 μέχρι 27 Μαρτίου 2013, κατά την οποία τα εποπτευόμενα ιδρύματα σε «Κύπρο και Εξωτερικό» παρέμειναν κλειστά ή απαγορεύθηκε διενέργεια συναλλαγών μετά από διατάγματα/εγκυκλίους/οδηγίες του υπουργείου Οικονομικών ή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου «(ΚΤΚ)» ή οποιασδήποτε άλλης αρχής».